26 Şubat 2017 Pazar

VİZYOSPASYAL(GÖRSEL KARALAMA DEFTERİ)


  Görsel zeka beyinde ilk gelişen zeka türüdür. Bebekler belli dönemden sonra kendilerini  ifade etmeye başlarlar. Bunu da konuşma yeteneğine henüz sahip olamadıkları için nesneler aracılığıyla -gösterme ile- iletişim kurmaya çalışırlar. 
  
  

 Biraz daha ileri dönemde kağıt kalem kullanarak çizim ve boyama ile iletişim yoluna girerler.


 Görsel zeka dediğimiz kavram görüp, algılayıp anlamlandırdıklarımızla sınırlı değildir. Hayal dünyamızda gerçekleştirdiğimiz nesne, durum, obje vb. görsel zekamızın göstergesidir.

 Vizyospasyal algı, objenin uzaydaki yerinin ne olduğunun algılanmasıdır.  Vizyospasyal algı yetisi ile ilgili olan sağ hemisferin perietal lobudur. (1)

  Yüzleri tanıma, geometrik bir şekli kopyalama, çizgilerin yönünün belirleme, labirent bilmeceleri çözme, küplerle desen  oluşturma, alışılmadık bir perspektif  görülen objeleri tanıma, bir kısmı görülen objenin bütününün ne olduğunu bilme gibi işlevler vizyospasyal becerileri değerlendirmede kullanılır.


 Yapılandırma becerisini en basit değerlendirme aracı, hastanın karşısına kağıda çizilmiş bir geometrik şekil koymak ve bir kalem vererek bunu kopya etmesini istemek olabilir. Bir küp şekli, saat çizimi ya da Rey-Osterneth Kramaşık şekli kullanılabilir.(2) 

 Vizyospasyal algı yeteneğini ayrı ayrı testler ile değerlendirebiliriz.

1-) BENTON ÇİZGİLERİNİN YÖNÜNÜ BELİRLEME TESTİ
Çizgilerin yönünü belirleme testi(ÇYBT) Benton, Hamsher ve Varney tarafından 1978'de geliştirilmiştir. 
  Hastaya referans olarak belirli açı ile yerleştirilmiş on bir çizgi gösterilir ve hastadan belirli açılarla yerleştirilmiş iki çizginin referansa göre hangilerinin oduğunu göstermesi istenir.(3) 


 Hastaya beş deneme uygulaması yapılır. Otuz maddeli testte çizgiler alttan ve üstten yerleştirilerek algının güçleşmesi gerçekleştirilir.


2-) SAAT ÇİZİMİ TESTİ 
  Hastaya ortalama sekiz santimetrelik bir daire verilerek saatin rakamlarını yerleştirmesi istenir. Öncelikle 3-6-9-12 sayılarının yerleştirilmesi iyi bir göresel zekanın sahibi olunduğunu gösterir. 

Vizyospasyal becerilerde bozukluk olması parkinson ve unutkanlığa sebep olur.
Parkinson hastalığı olan birisinin vizyospasyal işlevleri şu şekiidedir;
Vizyospasyal işlevler, uzaydaki objelerin pozisyonlarını ayırt etmeyi, bu objeleri uygun mekan çerçevesi içinde birleştirmeyi, bu tür mekanlarla ilgili kavramları gerektiren mental işlemleri yerine getirebilmeyi içermektedir. Vizyospasyal disfonksiyon PH'de çok yaygındır ve netelektüel yetilerin korunduğu ve az motor kompenent gerektiren testlerde bile kanıtları bulunabilir. Katagori oluşturma, yanıtın kendiliğinden oluşturulması ve ileri planlama kapasiteleri gerektiren işlevler bozulur. PH'deki vizyospasyal bozukluklardan vizyospasyal fonksiyonda spesifik bir değişiklikten çok santral işleme kaynaklarındaki defisitler sorumludur. (4) 

 KAYNAKÇA 
4-)  http://ayhanbingol.blogspot.com.tr/2015/08/parkinson-ve-unutkanlik.html
http://ismailcemtekin.blogspot.com.tr/2016/03/vizyospasyal-gorsel-karalama-defteri.html










19 Şubat 2017 Pazar

Veri, Enformasyon ve Bilgi Arasındaki Farklar





                                



         Veriler kendi başlarına ham halde durum bildiricilerdir. Sayısal veya sözel olabilen simgelerdir. Bir bağlamla (içerikle, temayla) ilişkilendirilip işlenmezlerse bir anlam taşımazlar. Anlamlı ve kullanılabilir olmaları için tanımlı bir çerçeve içine alınmaları ve işlenmeleri gerekir.  (1)








         Enformasyon ise verinin anlamlı bir şekilde kullanılmasıdır. Örneğin her sayı bir veridir. "Bir kitap" ise anlam yüklenmiş veridir. Artık veri bir sıfat görevinde kullanılmıştır.  Kısaca enformasyon için bir ya da daha fazla verinin anlamlı olarak bir araya getirilmesi tanımını yapabiliriz. Kişiler verileri de göz önünde bulundurarak enformasyona anlam yüklerler. Her birey bir enformasyondan farklı anlamlar çıkarabilir. Enformasyonu aynı yorumlayan kişiler aynı anlama ulaşabilirler.





       
         Bilgi de bu noktada karşımıza çıkar. Enformasyonu anlama, kavrama, sentez ve analiz edebilme yeteneklerine sahip kişiler enformasyondan bilgiye ulaşmış kişilerdir.Bilgi veri ve enformasyonun üst düzeyinde karışık bir yapıdır. Bilgiye sahip olan insanlar bilgelik sıfatını alırlar. Bilgelik düzzeyindeki bireyler veri ver enformasyonun içerisindeki gerçeklerin ne olduğunu, hangi mesaj ya da anlamı ifade ettiğini yorumlayabilirler. 











         Bilgiyle enformasyonu birkaç cümleyle karşılaştıracak olursak;

     Bilgi elde edilmesi için bir araştırma süreci gereklidir fakat enformasyon için buna gerek yoktur; ihtiyacımız olmadan gelir.

     Bilgiyle tüm bir sürece enformasyonla ise sadece sonuca ulaşabiliriz.

     Bilgiyle düşünceler bildirilebilirken enformasyon yalnızca hükmü verir.
     
     Bilgi neden ve niçin sorularını sorgularken enformasyon kim ve ne sorularını yanıtlar.

     Bilgi ayırdında olma ve bilme edimini yaratırken enformasyon ise daha çok, karmaşa yaratır.

     Bilgi net ve yalındır. Enformasyon ise aşırı tekrar içerir. (2)








             Veri ile bilgi arasındaki farkları özetlemek gerekirse:

     Veri bilgisayar sistemleri için bir girdi olarak kullanılır. Bilgi ise bu girdinin bir çıktısıdır.
     
     Veri işlenmemiş rakamlar, sayılar ve figürlerdir. Bilgi verilerin işlenmiş halidir.
     
     Veri bilgiden bağımsızdır. Bilgi ise veriye bağımlıdır.
     
     Veri spesifik, kesin, belirli değildir. Bilgi spesifiktir, belirlidir.
     
     Veri tek bir üniteden oluşur.  Bilgi ise gruplandırılmış verilerden oluşabilir.
     
     Veri anlamsızdır. Bilginin bir anlamı vardır.
     
     Veri hamdır. Bilgi üründür. (3)



   




      Veri, enformasyon ve bilgiyi bir örnekle anlatalım:
Aylar(Ocak,Şubat,Mart,Nisan,Mayıs,Haziran,Temmuz,Ağustos,Eylül,Ekim,Kasım,Aralık) birer verilerdir; Çünkü bir işlem yapılmamış üzerine bir anlam yüklenmemiştir. 
     "Yaz mevsiminin ilk ayı Hazirandır." dediğimizde enformasyon haline gelmiştir.  Haziran ayına bir değer yüklenmiştir.  
       Bilgi de "Yaz mevsimi", "ilk","ay" "Haziran" kelimelerinin ifade ettiği gerçeklerin ne olduğunu bilme ve yorumlayabilme yeteneğidir. Bilişşel yeteneği aktif olarak kullanmaktır.
                                                                                                       
KAYNAKÇA

        1. http://www.duyguguncesi.net/veri-enformasyon-bilgi/
          
          2. http://cihanshn.blogspot.com.tr/2015/01/bilgi-ve-enformasyon-arasndaki-fark.html
          
          3. https://limenya.com/veri-ve-bilgi-arasindaki-fark/